Chân Đế & Tục Đế


Hỏi: Kính thưa Thầy! Quá trình chiêm nghiệm, con thấy pháp tục đế và chân đế là một cặp đi cùng nhau như hình với bóng. Hình như tục đế là thể, chân đế là dụng, cho nên nó không thể tách rời được. Có đúng như vậy không Thầy?


Thiền Sư Viên Minh trả lời:


Đúng là giữa cuộc đời này thì phải chấp nhận tục đế dù cho đã chứng ngộ chân đế, nhưng không phải không thể tách rời. Đứa trẻ mới sinh chỉ có thể thấy chân đế, hoàn toàn chưa có tục đế. Khi bé lớn lên thì nếu ở Pháp tục đế bé học được sẽ khác với tục đế nếu bé ở Việt Nam, làm sao tục đế và chân đế gắn liền không thể tách rời được.
Có thể nói khi ở trong chân đế thì tục đế ẩn, khi ở trong tục đế thì chân đế ẩn, chứ không đồng thời được, mặc dù bậc giác ngộ có thể thấy cả hai. Chân đế có tánh tướng thể dụng tự nhiên của nó, còn tục đế thì tánh tướng thể dụng chỉ là khái niệm do lý trí chế định có khi không liên hệ gì với chân đế cả.


Theo Mục hỏi đáp Trung Tâm Hộ Tông

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét