Tình yêu

Tình yêu xảy ra chỉ khi bạn chín chắn. Bạn trở nên có khả năng yêu chỉ khi bạn là người trưởng thành. Khi bạn biết rằng tình yêu không phải là nhu cầu mà là sự tràn ngập - tình yêu hiện hữu hay tình yêu ban tặng - thế thì bạn cho vô điều kiện.

Loại thứ nhất, cái gọi là tình yêu, bắt nguồn từ nhu cầu sâu xa của con người cần tới người khác, trong khi tình yêu ban tặng hay tình yêu hiện hữu, thì tuôn chảy hay tràn ngập từ người chín chắn sang người khác do thừa thãi; người ta bị ngập lụt với nó. Bạn có nó và nó bắt đầu chuyển vận xung quanh bạn, giống như khi bạn thắp sáng ngọn đèn, các tia sáng bắt đầu lan toả vào trong bóng tối. Tình yêu là sản phẩm phụ của hiện hữu. Khi bạn hiện hữu, bạn có hào quang của tình yêu quanh mình; khi bạn không hiện hữu, bạn không có hào quang đó quanh mình. Và khi bạn không có hào quang đó quanh mình, bạn xin người khác cho bạn tình yêu.
Chúng ta nhắc lại điều đó: Khi bạn không có tình yêu, bạn phải yêu cầu người khác đem nó cho bạn, bạn là kẻ ăn mày. Và người kia cũng đang yêu cầu bạn đem nó đến cho người đó. Bây giờ, hai kẻ ăn mày chìa tay ra cho nhau, cả hai đều hi vọng rằng người kia có nó... lẽ tự nhiên cả hai cuối cùng đều cảm thấy tiêu tan hi vọng và cả hai đều cảm thấy bị lừa.
Bạn có thể hỏi bất kì người chồng và bất kì người vợ nào, bạn có thể hỏi bất kì người yêu nào, cả hai người đều cảm thấy bị lừa. Chính phóng chiếu của bạn là ở chỗ cho rằng người kia có nó. Nếu bạn có phóng chiếu sai lầm, người kia có thể làm gì được về điều đó? Phóng chiếu của bạn đã bị tan vỡ; người kia tỏ ra không theo phóng chiếu của bạn; có thế thôi. Nhưng người kia không có nghĩa vụ phải chứng tỏ bản thể mình theo trông đợi của bạn.
Còn bạn đã lừa người kia... đó là cảm giác của người kia, bởi vì người kia đang hi vọng rằng tình yêu sẽ tuôn chảy từ bạn. Các bạn cả hai đều hi vọng tình yêu sẽ tuôn chảy từ người kia, và cả hai lại trống rỗng. Làm sao tình yêu có thể xảy ra được? Nhiều nhất các bạn có thể cùng khổ với nhau. Trước đây bạn đã quen khổ một mình, tách biệt; nay bạn có thể cùng nhau khổ. Và nhớ, bất kì khi nào hai người cùng khổ với nhau, đấy không phải là phép cộng đơn giản, đấy là phép nhân.
Một mình bạn cảm thấy nản lòng, bây giờ bạn cảm thấy cùng nản lòng. Một điều tốt về nó là: bây giờ bạn có thể trút trách nhiệm vào người kia - rằng người kia gây ra khổ cho bạn. Đấy là một điểm tốt. Bạn có thể cảm thấy dễ chịu, rằng "Chẳng có gì sai với mình cả... tại người kia... Phải làm gì với mụ vợ như vậy - cáu kỉnh, càu nhàu?" Người ta phải bị khổ. "Phải làm gì với lão chồng như thế? - xấu xí, keo kiệt" Bây giờ bạn có thể trút trách nhiệm lên người kia; bạn đã tìm ra cái bung xung. Nhưng khổ vẫn còn, lại nhân lên nữa.
Bây giờ đây là ngược đời: người đã từng yêu chẳng còn tình yêu gì nữa, đó là lí do tại sao họ lại yêu nhau. Và bởi vì họ không còn tình yêu nữa nên họ không thể cho được. Thêm một điều nữa: người chưa chín chắn bao giờ cũng yêu người chưa chín chắn khác, bởi vì chỉ họ mới có thể hiểu được ngôn ngữ của nhau. Người chín chắn yêu người chín chắn, người chưa chín chắn yêu người chưa chín chắn.
Bạn có thể tiếp tục đổi chồng hay vợ mình cả nghìn lẻ một lần, nhưng bạn sẽ lại tìm thấy cùng kiểu đàn bà và cùng nỗi khổ: được lặp lại dưới những dạng khác, nhưng vẫn cùng nỗi khổ được lặp lại - bao giờ cũng gần như nhau. Bạn có thể đổi vợ, nhưng bạn đâu có thay đổi. Bây giờ ai định chọn người vợ khác đây? Bạn sẽ chọn. Chọn lựa sẽ lại nảy sinh từ chưa chín chắn của bạn. Bạn sẽ chọn kiểu đàn bà tương tự lần nữa.
Vấn đề cơ bản của tình yêu là trước hết phải trở nên chín chắn; thế thì bạn sẽ tìm ra người bạn tình chín chắn, thế thì những người chưa chín chắn sẽ không hấp dẫn được bạn chút nào. Sự việc giống hệt thế này. Nếu bạn hai nhăm tuổi, bạn không thể yêu đứa bé hai tuổi được ... bạn không thể phải lòng nó được. Đích xác giống như vậy, khi bạn là người chín chắn về mặt tâm lí, tâm linh, bạn không yêu đứa bé con. Điều đó không xảy ra, nó không thể xảy ra được. Bạn có thể thấy rằng điều đó là vô nghĩa.
Trong thực tế người chín chắn không bị đổ vì tình, người đó đi lên trong tình yêu. Từ đổ không hợp lắm. Chỉ những người chưa chín chắn mới đổ vì tình, họ loạng quạng và đổ vì tình. Bằng cách nào đó họ đang xoay xở và đứng lên. Họ không thể xoay xở và đứng lên được - họ tìm thấy người đàn bà và rồi họ bị người đó bỏ đi, họ tìm thấy người đàn ông và rồi họ bị người đó bỏ đi. Họ bao giờ cũng chỉ chực ngã xuống đất và bò. Họ không có xương sống, không có trục sống ... họ không có sự toàn vẹn để đứng riêng một mình.
Người chín chắn có sự toàn vẹn để tồn tại một mình. Và khi người chín chắn đem cho tình yêu, người đó cho mà không có điều gì gắn với nó: người đó đơn giản cho. Và khi người chín chắn cho tình yêu, người đó cảm thấy biết ơn là bạn đã nhận tình yêu của người đó, không có điều ngược lại. Người đó không trông đợi bạn phải biết ơn về điều đó - không, không chút nào, người đó thậm chí còn không cần đến cả lời cám ơn của bạn. Người đó cám ơn bạn vì bạn đã chấp nhận tình yêu của người đó.
Và khi hai người chín chắn yêu, một trong những ngược đời vĩ đại nhất của cuộc sống xảy ra, một trong những hiện tượng đẹp đẽ nhất xảy ra: họ cùng nhau nhưng vậy mà cực kì một mình, họ cùng nhau nhiều đến mức họ gần như là một. Nhưng tính một của họ không phá huỷ tính cá nhân của họ; trong thực tế, nó lại tôn cao tính cá nhân: họ trở thành cá nhân nhiều hơn. Hai người chín chắn yêu nhau sẽ giúp lẫn nhau để trở thành tự do hơn. Không có chuyện chính trị bên trong, không có ngoại giao, không có nỗ lực chi phối. Làm sao bạn có thể chi phối người bạn yêu được? Nghĩ về điều đó mà xem.
Chi phối là một loại ghen ghét, giận dữ, thù hằn. Làm sao bạn thậm chí có thể nghĩ đến việc chi phối người bạn yêu? Bạn sẽ thích thấy người này được tự do hoàn toàn, độc lập hoàn toàn; bạn sẽ cho người ấy nhiều tính cá nhân hơn. Đó là lí do tại sao tôi gọi nó là điều ngược đời lớn nhất: họ cùng nhau nhiều đến mức họ gần như là một, nhưng dầu vậy trong tính một đó họ vẫn là các cá nhân. Tính cá nhân của họ không bị xoá bỏ đi; chúng đã trở thành được nâng cao hơn. Người kia đã làm phong phú thêm cho chúng chừng nào còn có liên quan tới tự do.
Người chưa chín chắn khi yêu đương phá huỷ tự do của nhau, tạo ra tù túng, làm thành nhà tù. Người chín chắn trong tình yêu giúp lẫn nhau được tự do; họ giúp lẫn nhau phá huỷ mọi loại tù túng. Và khi tình yêu tuôn chảy với tự do, có cái đẹp. Khi tình yêu tuôn chảy với phụ thuộc, có cái xấu.
Nhớ lấy, tự do có giá trị cao hơn tình yêu. Đó là lí do tại sao ở Ấn Độ, điều tối thượng chúng ta gọi là moksha. Moksha nghĩa là tự do. Tự do có giá trị cao hơn tình yêu. Cho nên nếu tình yêu đang phá huỷ tự do thì nó không có giá trị. Tình yêu có thể bị vứt bỏ, tự do phải được giữ lấy; tự do có giá trị cao hơn. Và không có tự do, bạn chẳng bao giờ hạnh phúc cả, điều đó là không thể được. Tự do là ước muốn bản năng của từng đàn ông, từng đàn bà - tự do hoàn toàn, tự do tuyệt đối.
Cho nên bất kì cái gì đưa tới phá huỷ tự do, người ta đều bắt đầu ghét nó. Bạn không ghét người đàn ông bạn yêu sao? Bạn không ghét người đàn bà bạn yêu sao? Bạn có ghét; điều đó là cái xấu cần thiết, bạn phải dung thứ nó. Vì bạn không thể một mình được nên bạn phải xoay xở để ở với ai đó, và bạn phải điều chỉnh theo đòi hỏi của người kia. Bạn phải dung thứ, bạn phải chịu đựng họ.
Tình yêu, là tình yêu thực sự, phải là tình yêu hiện hữu, tình yêu ban tặng. Tình yêu hiện hữu nghĩa là trạng thái yêu. Khi bạn đã về tới nhà, khi bạn đã biết mình là ai, tình yêu nảy sinh trong sự hiện hữu của bạn. Thế thì hương thơm sẽ toả ra và bạn có thể đem nó cho người khác.
...

Tôi yêu bạn. Tôi không thể đừng được điều đó. Vấn đề không phải là liệu tôi có yêu bạn hay không, tôi đơn giản yêu mến các bạn. Nếu các bạn không có ở đây, thính phòng Trang Tử này vẫn tràn ngập tình yêu của tôi; không có gì khác biệt cả. Những cây cối này vẫn đón nhận tình yêu của tôi, những chim chóc này vẫn cứ đón nhận tình yêu của tôi. Và cho dù như tất cả mọi cây cối và chim chóc có biến mất đi, điều đó cũng chẳng tạo ra cái gì khác biệt; tình yêu vẫn cứ tuôn chảy. Tình yêu hiện hữu, cho nên tình yêu tuôn chảy.
Tình yêu là năng lượng động, nó không thể tù đọng được. Nếu ai đó cùng chia sẻ, tốt. Nếu không ai chia sẻ, điều ấy nữa cũng tốt. Thượng đế đã nói gì với Moses... bạn có nhớ không? Khi Moses gặp Thượng đế, tất nhiên Thượng đế trao cho ông ta vài thông điệp để chuyển lại cho đồng bào của ông ta.
Và Moses là người Do thái thực sự, ông ta đã hỏi, "Thưa Thượng đế, xin ngài nói cho tôi về tên ngài! Người dân xứ tôi sẽ hỏi, "Ai trao cho ông những thông điệp này?" - họ sẽ hỏi tên của Thượng đế. "Cho nên tên của Thượng đế là gì?"
Và Thượng đế nói, "Ta là cái ta đang là. Ông cứ về gặp người dân của mình và nói rằng 'Ta là cái ta đang là' nói như vậy. Đó là thông điệp từ 'Ta là cái ta đang là.'"
Nghe có vẻ vô lí nhưng điều đó cực kì có ý nghĩa: Ta là cái ta đang là. Thượng đế không có tên, không có định nghĩa, chỉ là sự hiện hữu.

Osho