Thưa thầy, con rất muốn làm được một điều gì đó có ý nghĩa với cuộc sống. Con mong muốn có thể làm công việc "phát triển tiềm năng học sinh" qua đó giúp các em sống tốt hơn, hạnh phúc hơn. Nhưng con thấy mình còn đang rất băn khoăn chưa hiểu rõ hết giá trị "hạnh phúc". Vì theo giá trị thông thường của xã hội, nó dường như đưa người ta vào một cái khung và dập thành khuôn mẫu, rút cuộc con người chỉ cảm thấy thành công chứ không được thực sự hạnh phúc. Con rất muốn xin được thầy chỉ dạy để có hướng đi đúng đắn.
Vì con lo sợ những gì con cố gắng để giúp các em học sinh, nếu sai đường không những không tốt mà còn làm hỏng cuộc đời các em. Con rất mong thầy hoan hỉ cho con xin được gặp thầy và được thầy chỉ dạy. Con xin tri ân thầy.
Trả lời:
Điều con hỏi là đề tài có thể viết bao nhiêu cuốn sách cũng chưa hết. Trước khi con muốn giúp các em sống hạnh phúc thì con cần phải biết hạnh phúc đích thực là gì. Hạnh phúc không thể định nghĩa được nên thầy chỉ nêu lên một vài nguyên lý cơ bản để con cảm nhận được nó mà thôi:
- Hạnh phúc ở nơi thái độ sống chứ không ở nơi tình trạng sống (phương tiện, điều kiện, hoàn cảnh).
- Hạnh phúc ở ngay nơi sự sống chứ không phải hy sinh sự sống để đổi lấy hạnh phúc.
- Hạnh phúc không ở nơi tìm cầu mà ở nơi phát hiện, vì hạnh phúc luôn luôn có sẵn.
- Hạnh phúc ở khắp mọi nơi chứ không chỉ là kho báu trong tâm tưởng.
- Hạnh phúc là khả năng chiêm ngưỡng vẻ đẹp muôn màu của đời sống, nên không cần phải chọn lựa để sở hữu một gam màu lý tưởng.
- Hạnh phúc không phải là thỏa mãn điều gì mình khao khát, vì chính khi không còn khao khát điều gì thì hạnh phúc liền xuất hiện.
- Hạnh phúc chỉ xuất hiện khi bặt dứt mọi ý đồ đuổi bắt nó, vì mọi ý đồ nắm bắt hạnh phúc đều đưa đến bất hạnh.
- Hạnh phúc lập tức đến ngay khi không cần nó nữa.
- Hạnh phúc không phải là quan niệm, còn quan niệm về hạnh phúc tức chưa có nó.
- Hạnh phúc chỉ có trong chính mình, đừng mất công tìm kiếm bên ngoài.
- Hạnh phúc không lấy được nhưng lại cho được, vì vậy càng cho đi hạnh phúc càng lớn.
- Hạnh phúc đích thực thì không tách rời đau khổ, nên nếu mưu cầu hạnh phúc thì chỉ tìm thấy khổ đau.
- Hạnh phúc có sẵn trong tay, nhưng vì vươn tay nắm bắt nên để nó vuột mất.
- Hạnh phúc thật bình thường chứ không phải là cái gì phi thường.
- Hạnh phúc không thể mua vì chẳng ai bán cả.
- Hạnh phúc không thể đo lường vì nó là vô lượng. Khi nói hạnh phúc ít hay nhiều tức chưa bao giờ có hạnh phúc.
- Hạnh phúc không đồng nghĩa với sung sướng hay phản nghĩa với khổ cực. Sung sướng và khổ cực chỉ là hai mặt của bất hạnh.
- Hạnh phúc nào tạo dựng được thì đều là hư ảo. Hạnh phúc chỉ có thực khi nó là niềm an lạc thoát khỏi mọi sự tác thành.
...
Nói hoài không hết chi bằng không nói thì hơn! Có nói thì cũng chỉ để con thấy ra hạnh phúc trước khi giúp các em nhận diện hạnh phúc sẵn có trong sự sống của mỗi người. Ngày nay các em được dạy để có thể mưu cầu hạnh phúc trong phương tiện sống hơn là dạy các em nhận ra hạnh phúc trong chính ý nghĩa chân thực của đời sống. Có quá nhiều phương tiện sống nhưng không biết sống thì không bao giờ có hạnh phúc. Hãy giúp các em lấy lại khả năng sống có ý nghĩa hơn là "bán mình" cho những tìm cầu vô vọng ở bên ngoài.
- Hạnh phúc ở nơi thái độ sống chứ không ở nơi tình trạng sống (phương tiện, điều kiện, hoàn cảnh).
- Hạnh phúc ở ngay nơi sự sống chứ không phải hy sinh sự sống để đổi lấy hạnh phúc.
- Hạnh phúc không ở nơi tìm cầu mà ở nơi phát hiện, vì hạnh phúc luôn luôn có sẵn.
- Hạnh phúc ở khắp mọi nơi chứ không chỉ là kho báu trong tâm tưởng.
- Hạnh phúc là khả năng chiêm ngưỡng vẻ đẹp muôn màu của đời sống, nên không cần phải chọn lựa để sở hữu một gam màu lý tưởng.
- Hạnh phúc không phải là thỏa mãn điều gì mình khao khát, vì chính khi không còn khao khát điều gì thì hạnh phúc liền xuất hiện.
- Hạnh phúc chỉ xuất hiện khi bặt dứt mọi ý đồ đuổi bắt nó, vì mọi ý đồ nắm bắt hạnh phúc đều đưa đến bất hạnh.
- Hạnh phúc lập tức đến ngay khi không cần nó nữa.
- Hạnh phúc không phải là quan niệm, còn quan niệm về hạnh phúc tức chưa có nó.
- Hạnh phúc chỉ có trong chính mình, đừng mất công tìm kiếm bên ngoài.
- Hạnh phúc không lấy được nhưng lại cho được, vì vậy càng cho đi hạnh phúc càng lớn.
- Hạnh phúc đích thực thì không tách rời đau khổ, nên nếu mưu cầu hạnh phúc thì chỉ tìm thấy khổ đau.
- Hạnh phúc có sẵn trong tay, nhưng vì vươn tay nắm bắt nên để nó vuột mất.
- Hạnh phúc thật bình thường chứ không phải là cái gì phi thường.
- Hạnh phúc không thể mua vì chẳng ai bán cả.
- Hạnh phúc không thể đo lường vì nó là vô lượng. Khi nói hạnh phúc ít hay nhiều tức chưa bao giờ có hạnh phúc.
- Hạnh phúc không đồng nghĩa với sung sướng hay phản nghĩa với khổ cực. Sung sướng và khổ cực chỉ là hai mặt của bất hạnh.
- Hạnh phúc nào tạo dựng được thì đều là hư ảo. Hạnh phúc chỉ có thực khi nó là niềm an lạc thoát khỏi mọi sự tác thành.
...
Nói hoài không hết chi bằng không nói thì hơn! Có nói thì cũng chỉ để con thấy ra hạnh phúc trước khi giúp các em nhận diện hạnh phúc sẵn có trong sự sống của mỗi người. Ngày nay các em được dạy để có thể mưu cầu hạnh phúc trong phương tiện sống hơn là dạy các em nhận ra hạnh phúc trong chính ý nghĩa chân thực của đời sống. Có quá nhiều phương tiện sống nhưng không biết sống thì không bao giờ có hạnh phúc. Hãy giúp các em lấy lại khả năng sống có ý nghĩa hơn là "bán mình" cho những tìm cầu vô vọng ở bên ngoài.