TRỞ VỀ VỚI TÂM

Con người chúng ta là sự kết hợp của thân và tâm, của vật chất và tinh thần, ai cũng biết điều đó, nhưng trên thực tế chúng ta thường quá săn sóc đến thân mà lơ là với tâm của mình, đó là một điều thiếu sót lớn, có thể nói là bất công và vô lý nữa. Bởi vì thân không thuộc về ta, nó có quá trình riêng của nó theo con đường "thành trụ hoại không" mà ta không thể làm gì để thay đổi được. Không ai có thể bảo cho thân không được già, không được bệnh. Sự sai lầm của chúng ta là tự đồng hóa mình với thân và lấy đó làm trụ cột cho mọi hành động, suy nghĩ lo toan, mà không nhìn thấy bản chất hư huyễn, giả tạm của nó.
Có thể nói thời gian chúng ta dành cho thân rất nhiều, gần như suốt ngày, lo cho việc chải chuốt, làm đẹp, theo các phong trào tập thể thao, tập tai chi, yoga, khí công, nhẩy đầm v.v... để mong được mạnh khỏe sống lâu.

Tuy nhiên ta lại rất ít khi bỏ thì giờ chú ý đến tâm mình, tìm hiểu xem nó là gì, hoạt động như thế nào, mà chỉ phóng mình cuốn trôi theo những cảm xúc, suy nghĩ mông lung, không làm chủ được mình. Nếu ta biết dừng lại và nhìn thẳng vào những suy nghĩ cảm xúc đang có, xem chúng khởi lên từ đâu và đi về đâu, thì ta mới biết được thực sự tâm là gì, và thấy đó là một lãnh địa thật bao la huyền bí mà từ đó tới giờ ta không hề biết tới.
Đức Phật nói: "Tâm làm chủ, tâm dẫn đầu các pháp", có nghĩa tất cả những gì chúng ta có, đời sống chung quanh ta, đều do tâm làm ra. "Nhất thiết do tâm tạo", tâm làm nên thế giới chúng ta đang sống. Mỗi con người chúng ta là một hoang đảo, hoàn toàn cô đơn, bởi vì những gì đến với ta chỉ có mình ta mới cảm nhận được. Không ai có thể hiểu được hoàn toàn những gì chúng ta suy nghĩ và kinh nghiệm. Vì thế, thế giới chúng ta sống là do tâm chúng ta cảm nhận như thế nào mà ra. Người thích yên tịnh sẽ có một thế giới yên tịnh, người thích huyên náo sẽ tìm đến một thế giới huyên náo. Nếu tâm đen tối, ta sẽ sống trong một thế giới đen tối. Nếu tâm trong sáng, ta sẽ sống trong một thế giới trong sáng. Mặc dù hoàn cảnh đến như thế nào, mỗi người ở trong hoàn cảnh ấy đều có những cảm nhận khác nhau và do đó có những thái độ sống khác nhau. Bởi thế, nếu ta không biết được tâm mình, không làm chủ được nó, ta sẽ bị trôi lăn theo những gì đến và đi, và cảm thấy hoang mang đau khổ trong những biến đổi của kiếp người.
Điều suy tư nhất của chúng ta bây giờ là gì? Có lẽ đối với những người cao niên, vấn đề trước hết là sức khỏe. Vì thế chúng ta rất lo cho thân, cố tìm cách chăm sóc cho nó sao để bệnh tật đừng tới. Chúng ta không để ý đến tâm, nhưng thực ra chính tâm lại là yếu tố tác động lên thân trực tiếp nhất. Hiện nay người ta đã có những nghiên cứu khoa học về sự tương quan giữa tâm và thân, và có nhiều chứng minh rằng những trạng thái tâm lý có thể làm thay đổi được những trạng thái sinh lý trong thân. Những trạng thái tâm lý bị áp lực (stress) hay trầm cảm có thể khiến gây ra nhiều thứ bệnh trong thân. Nhưng tuy tâm có thể gây bệnh, cũng chính tâm có thể giúp lành bệnh trong thân.
Những cuộc thí nghiệm thuốc giả (placebo) đã chứng minh rằng mặc dù những thuốc giả này không có các dược chất chữa lành, nhưng bệnh nhân vẫn cảm thấy công hiệu như uống thuốc thật, vì do lòng tin mà ra. Cuộc nghiên cứu của Jo Marchant với đề tài "Heal thyself" (Tự chữa lành) cũng cho thấy rằng người có tinh thần lạc quan thường ít bị bệnh hơn, sống lâu hơn và nếu có bị những bệnh trầm trọng như ung thư, tim hay thận đều dễ hồi phục nhanh chóng, vì những tư tưởng tích cực làm tăng cường hệ thống miễn nhiễm, giảm bớt chất cortisol chống stress, kích thích hệ thần kinh đối giao cảm tạo nên sự thư giãn, khiến cơ thể có thể tự chữa lành được.
Những cuộc nghiên cứu về thiền đều công nhận thiền có thể làm tăng sự miễn nhiễm chống lại bệnh tật, ngay cả những bệnh nan y như ung thư, giúp chống trầm cảm, làm cho người ta cảm thấy an bình hơn, vững chãi hơn. Không những thế, thiền còn có thể làm chậm đi sự lão hóa trong thân. Thiền tác động trực tiếp lên não bộ, cho những luồng sóng gamma tạo sự tỉnh giác bén nhậy và cảm giác an lạc trong thân.
Mặt khác, người ta cũng chứng minh rằng những người có niềm tin tâm linh, tìm thấy một ý nghĩa hay mục đích nào đó trong đời sống, thường sống lâu hơn và mau chữa lành bệnh hơn.
Một y sĩ Trung Hoa sống đến 112 tuổi đã có lời khuyên: "Sự khỏe mạnh khởi đầu từ việc điều hòa tâm. Vì sức khỏe của bạn, hãy tu Phật. Tu Phật đạt được sự an lạc, đó là sự hưởng thụ tối cao của đời người."
Nói đến tu, nhiều người rất sợ vì nghĩ rằng tu là phải ăn chay niệm Phật, bỏ hết những gì vui thú trên đời, sống một cách kham khổ. Nhưng đó chỉ là những biểu hiện bên ngoài, có tính cách hình thức, không phải nghĩa tu thật sự. Tu là ở nơi tâm - là buông bỏ những lề lối suy nghĩ tác hại, giữ gìn những tư tưởng lành cho thân và tâm được thanh tịnh, trong sáng. Nghe thì rất giản dị nhưng thực hành phải có sự kiên trì và nỗ lực. Như một vị thiền sư nổi tiếng đã nói: "Đứa trẻ 8 tuổi cũng biết điều đó, nhưng ông già 80 còn chưa làm được."
Giáo lý đạo Phật đặt trong tâm vào việc tìm hiểu và phân tích, luyện tâm để đạt được sự an vui, giải thoát trong đời sống. Đã có cơ duyên đến chùa, ta nên tận dụng cơ hội để học hỏi, không nên có cái nhìn rất phiến diện và hời hợt về đạo Phật như chỉ là những hình thức cúng kiếng không liên quan gì đến thực tại mà chúng ta phải đối phó hàng ngày.


Ngọc Bảo
(Tháng 6, 2015)

Theo Ngocbao.com

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét